การพัฒนารูปแบบการบริหารงานวิชาการบนฐานดิจิทัล ตามกรอบแนวคิด TPACK เพื่อส่งเสริมสมรรถนะการใช้เทคโนโลยีของนักเรียน โรงเรียนท่าแห่วิทยาคม
คำสำคัญ:
รูปแบบการบริหารงานวิชาการ, ฐานดิจิทัล, TPACK, สมรรถนะการใช้เทคโนโลยีบทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนารูปแบบการบริหารงานวิชาการบนฐานดิจิทัลตามกรอบแนวคิด TPACK เพื่อส่งเสริมสมรรถนะการใช้เทคโนโลยีของนักเรียน โรงเรียนท่าแห่วิทยาคม โดยใช้กระบวนการวิจัยและพัฒนา ตามแนวทางของ Borg & Gall (1989) ซึ่งเป็น “กระบวนการที่เป็นระบบ ผสมผสานการประเมินความต้องการ การออกแบบ พัฒนาและการทดสอบ เพื่อสร้างผลิตภัณฑ์” ซึ่งการวิจัยนี้ ประกอบด้วย 4 ระยะ ได้แก่ 1. การศึกษาสภาพปัจจุบันและความต้องการในการพัฒนาสมรรถนะการใช้เทคโนโลยีของนักเรียน 2. การพัฒนารูปแบบการบริหารงานวิชาการ 3. การทดลองใช้รูปแบบ และ 4. การประเมินและปรับปรุงรูปแบบ กลุ่มเป้าหมายคือ นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4–6 จำนวน 40 คน และครูผู้สอน 6 คน เครื่องมือวิจัย ได้แก่ แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ แบบประเมินสมรรถนะ แบบประเมินความเหมาะสม และแบบประเมินความพึงพอใจ ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบที่พัฒนาขึ้นประกอบด้วย 5 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ หลักการของรูปแบบ วัตถุประสงค์ ขั้นตอนการดำเนินงาน 6 ขั้นตอน บทบาทของผู้เกี่ยวข้อง และเงื่อนไขความสำเร็จ โดยได้รับการประเมินความเหมาะสมจากผู้เชี่ยวชาญในระดับมากที่สุด องค์ประกอบที่ได้รับคะแนนสูงสุด คือ การบูรณาการตามแนวคิด TPACK ผลการทดลองใช้พบว่า สมรรถนะการใช้เทคโนโลยีของนักเรียนเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยคะแนนเฉลี่ยเพิ่มขึ้นจากระดับปานกลาง เป็นระดับมาก โดยด้านทักษะการใช้เทคโนโลยีมีการพัฒนาสูงสุด รองลงมา คือ ด้านเจตคติและด้านความรู้ความเข้าใจตามลำดับ การประเมินความเหมาะสมและความพึงพอใจต่อรูปแบบจากผู้เชี่ยวชาญ ครู และนักเรียนอยู่ในระดับมากที่สุด สรุปได้ว่า รูปแบบดังกล่าวมีประสิทธิภาพในการเสริมสร้างสมรรถนะการใช้เทคโนโลยีของนักเรียนได้อย่างเป็นรูปธรรม
เอกสารอ้างอิง
ไกรพันธ์ พูลพันธ์ชู, สาธร ทรัพย์รวงทอง และนันทิยา น้อยจันทร. (2561). รูปแบบการบริหารงานวิชาการสถานศึกษาต้นแบบพัฒนาสู่ประชาคมอาเซียนของ สถานศึกษาขั้นพื้นฐาน. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, 5(พิเศษ), 222-236.
ธริศร เทียบปาน. (2562). การพัฒนารูปแบบการบริหารงานวิชาการเพื่อยกระดับคุณภาพผู้เรียนโรงเรียนการกุศลของวัดในพระพุทธศาสนาในเขตจังหวัดภาคใต้. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษามหาวิทยาลัยหาดใหญ่.
นภัสนันท์ สุวรรณวงศ์ และปณิตา วรรณพิรุณ. (2564). การจัดการเรียนรู้โดยดิจิทัลเป็นฐานเพื่อเสริมสร้างความฉลาดทางดิจิทัล. วารสารปัญญาภิวัฒน์, 13(1), 273-393.
พรพิชิต ทิทา. (2561). การพัฒนาแนวทางการส่งเสริมสมรรถนะสำคัญของผู้เรียนระดับมัธยมศึกษา. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาวิจัยและประเมินผลการศึกษา มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
พระราชบัญญัติระเบียบบริหารรรชการกระทรวงศึกษาธิการ (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2562. (2562, 1 พฤษภาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 136 ตอนที่ 57 ก. หน้า 1-8.
ภควดี อนุญาหงษ์, คฑามาศ เตโซ และจุฬาลักษณ์ บุญสุข. (2567). การจัดการเชิงกลยุทธ์ในภาครัฐ: แนวทางสู่ความสำเร็จและการพัฒนาอย่างยั่งยืน. วารสารการบริหาร การจัดการ และการพัฒนาที่ยั่งยืน, 2(4), 757-766.
โรงเรียนท่าแห่วิทยาคม. (2566). รายงานการประเมินตนเองโรงเรียนท่าแห่วิทยาคม ปีการศึกษา 2566. กาฬสินธุ์: โรงเรียนท่าแห่วิทยาคม.
วิชัย วงษ์ใหญ่ และมารุต พัฒผล. (2562). Digital Learning. ศูนย์ผู้นำนวัตกรรมหลักสูตรและการเรียนรู้.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ. (2560). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545. สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ สำนักนายกรัฐมนตรี.
สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน. (2561). ทักษะด้านดิจิทัลของข้าราชการและบุคลากรภาครัฐเพื่อการปรับเปลี่ยนเป็นรัฐบาลดิจิทัล. สถาบันพัฒนาข้าราชการพลเรือน (สพข.).
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560-2579. สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2561). รายงานการศึกษาไทย พ.ศ. 2561 (Education in Thailand 2018). สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. กระทรวงศึกษาธิการ.
Borg, W. R., & Gall, M. D. (1989). Educational research: An introduction (5th ed). Longman.
Chai, C. S., Koh, J. H. L., & Tsai, C.-C. (2013). A review of technological pedagogical content knowledge. Educational Technology & Society, 16(2), 31-51.
Joyce, B. R., Weil, M., & Calhoun, E. (2014). Models of teaching (9th ed). Pearson.
Koehler, M. J., & Mishra, P. (2008). Introducing TPCK. In AACTE Committee on Innovation and Technology (Ed.), The handbook of technological pedagogical content knowledge (TPCK) for educators (pp. 3-29). Routledge.
Mareco, D. (2017). 10 reasons today’s students NEED technology in the classroom. TechGrid. Retrieved August 02, 2025, from https://techgrid.com/blog/10-reasons-today-s-students-need-technology-in-the-classroom?ีutm_source=copilot.com.
Mishra, P., & Koehler, M. J. (2006). Technological pedagogical content knowledge: A framework for teacher knowledge. Teachers College Record, 108(6), 1017-1054.
Nuangchalerm, P. (2020). TPACK in ASEAN perspectives: Case study on Thai pre-service teacher. International Journal of Evaluation and Research in Education, 9(4), 993-999.
Voogt, J., Fisser, P., Good, J., Mishra, P., & Yadav, A. (2015). Computational thinking in compulsory education: Towards an agenda for research and practice. Education and Information Technologies, 20, 715–728. https://doi.org/10.1007/s10639-015-9412-6.
