การสำรวจพฤติกรรมการใช้สื่อ ที่ส่งเสริมความรู้เท่าทันเทคโนโลยีของนักเรียน

ผู้แต่ง

  • ทยุติธร วัชระสุภัทร -
  • วรพจน์ รัตนศรีเมธา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
  • จิราภรณ์ อิมาดะ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

คำสำคัญ:

Media Literacy, Media Usage Behavior, Digital Media

บทคัดย่อ

ในยุคดิจิทัลที่เทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทสำคัญ การรู้เท่าทันสื่อ (Media Literacy) กลายเป็นทักษะที่จำเป็นอย่างมากสำหรับเด็กและเยาวชน การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการใช้สื่อของนักเรียนระดับมัธยมศึกษา และวัดระดับความรู้เท่าทันสื่อใน 5 ด้าน ได้แก่ ทักษะการเข้าถึง การวิเคราะห์ การประเมิน การสร้างสรรค์ และการมีส่วนร่วม โดยใช้แบบสอบถามกับกลุ่มตัวอย่างนักเรียนจำนวน 71 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว (One-way ANOVA) ผลการวิจัยพบว่า นักเรียนส่วนใหญ่ใช้สื่อดิจิทัลเพื่อความบันเทิง โดย Instagram และ TikTok เป็นแพลตฟอร์มที่นิยมที่สุด ระดับความรู้เท่าทันสื่อในภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง โดยทักษะการเข้าถึงมีค่าเฉลี่ยสูงสุด และทักษะการสร้างสรรค์มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด การวิจัยนี้สะท้อนให้เห็นถึงความสำคัญของการพัฒนาสื่อการเรียนรู้และกิจกรรมที่ส่งเสริมความรู้เท่าทันสื่อในกลุ่มนักเรียน

คำสำคัญ: ความรู้เท่าทันสื่อ, พฤติกรรมการใช้สื่อ, สื่อดิจิทัล

References

วิชัย วงษ์ใหญ่ และ มารุต พัฒผล. (2564). การพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ของผู้เรียน. ศูนย์ผู้นำนวัตกรรมหลักสูตรและการเรียนรู้, บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. https://www.curriculumandlearning.com/upload/Books/Develop%20Creativity_1615683966.pdf

หนังสือรู้เท่าทันสื่อ. (2560). ศูนย์เรียนรู้สุขภาวะ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. https://www.thaihealth.or.th/5-องค์ประกอบของการรู้เท-2/

Ahmad Syakir Salman Salleh @ Abdul Latif, D., Latiff, D. I. A., Zambri, W. A. A. M., Abu Bakar, M. N., Abd Razak, M., & Kamal, S. (2024). Youth and media literacy: Understanding social media's influence on information consumption. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 14(6). https://doi.org/10.6007/IJARBSS/v14-i6/21747

Anderson, M., Faverio, M., & Gottfried, J. (2023). Teens, social media and technology 2023. Pew Research Center. https://www.pewresearch.org/internet/2023/12/11/teens-social-media-and-technology-2023/

Barbara Ortutay. (2017, April 28). AP-NORC poll: Most teens have taken social media break. AP News. https://apnews.com/general-news-daec4139f45645db9468bf2e6c69dac7

Kirsten Eddy. (2022, June 15). Young audiences and the news media. Reuters Institute for the Study of Journalism. https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/digital-news-report/2022/young-audiences-news-media

Kolhar, M., Kazi, R. N. A., & Alameen, A. (2021). Effect of social media use on learning, social interactions, and sleep duration among university students. ScienceProgress, 104(1), 1-9. https://doi.org/10.1016/j.sjbs.2021.01.010

Thoman, E., & Jolls, T. (2003). Literacy for the 21st Century: An Overview & Orientation Guide to Media Literacy Education. Santa Monica, CA: Center for Media Literacy. https://www.medialit.org/sites/default/files/01_MLKorientation.pdf

We Are Social & Meltwater. (2024). Digital 2024: Thailand. Retrieved from https://datareportal.com/reports/digital-2024-thailand

Yu, A.Y. et al., 2010. Can learning be virtually boosted? An investigation of online social networking impacts. Comput. Educ. 55 (4), 1494–1503. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2010.06.015Get rights and content

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2025-06-17

ฉบับ

บท

บทความวิจัย