การพัฒนากระบวนการเรียนรู้ตามแนวทาง STEAM4 INNOVATOR โดยใช้ เครื่องอัดใบไม้เพื่อส่งเสริมทักษะการสร้างนวัตกรรมและการแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมของนักเรียน

สุพรรณษา อินทพงค์

ผู้แต่ง

สุพรรณษา อินทพงค์ โรงเรียนแม่สะเรียง “บริพัตรศึกษา” สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาแม่ฮ่องสอน

คำสำคัญ:

STEAM4INNOVATOR, การสร้างนวัตกรรม, การแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อม, การเรียนรู้แบบบูรณาการ

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนากระบวนการเรียนรู้ตามแนวทาง STEAM4INNOVATOR โดยใช้เครื่อง อัดใบไม้ และศึกษาผลต่อทักษะการสร้างนวัตกรรมและทักษะการแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมของนักเรียน ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย โดยใช้รูปแบบการวิจัย One Group Pretest–Posttest Design กับนักเรียนแกนนำสิ่งแวดล้อมจำนวน 30 คน เครื่องมือ ได้แก่ แผนการจัดการเรียนรู้และแบบวัดทั้งสองทักษะ ซึ่งผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา (IOC = 0.75–0.88) กระบวนการจัดการเรียนรู้ประกอบด้วย 4 ขั้นตอนของ STEAM4INNOVATOR ได้แก่ Inspire, Ideate, Invent และ Implement ผลการวิเคราะห์ข้อมูลพบว่า คะแนนทักษะการสร้างนวัตกรรมและทักษะการแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (t = 47.61 และ 75.99 ตามลำดับ) โดยมีค่า Normalized gain เท่ากับ 0.67 และ 0.68 อยู่ในระดับปานกลางค่อนข้างสูง ข้อมูลเชิงคุณภาพจากการสังเกตและสัมภาษณ์พบว่า ผู้เรียนมีความคิดสร้างสรรค์ การทำงานร่วมกัน ความสามารถในการแก้ปัญหา และจิตสำนึกด้านสิ่งแวดล้อมเพิ่มขึ้น สรุปได้ว่า กระบวนการเรียนรู้ตามแนวทาง STEAM4INNOVATOR ร่วมกับการใช้เครื่องอัดใบไม้ มีประสิทธิภาพในการส่งเสริมทักษะทั้งสองด้านและช่วยให้นักเรียนสามารถสร้างนวัตกรรมที่ตอบโจทย์ปัญหาสิ่งแวดล้อมจริงในโรงเรียนได้อย่างมีประสิทธิผล

เอกสารอ้างอิง

กรมควบคุมมลพิษ. (2567). รายงานสถานการณ์มลพิษประเทศไทย พ.ศ. 2567. กรุงเทพฯ: กรมควบคุมมลพิษ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.

เพียรพิมพ์ ยาระนะ และธงชัย เส็งศรี. (2564). ผลการจัดการเรียนรู้ด้วยรูปแบบสตรีมโฟอินโนเวเตอร์เพื่อส่งเสริมการเป็นนวัตกร รายวิชาการออกแบบกราฟิกสำหรับนักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนมัธยมสาธิตมหาวิทยาลัยนเรศวร. วารสารวิจัยและนวัตกรรม สถาบันการอาชีวศึกษากรุงเทพมหานคร, 4(1), 116–132.

สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน). (2562). STEAM4INNOVATOR. กรุงเทพฯ: กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ นวัตกรรมและเทคโนโลยี.

สำนักงานประชาสัมพันธ์ จังหวัดแม่ฮ่องสอน. (2568). ประกาศกองอำนวยการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดแม่ฮ่องสอน. สืบค้นจาก https://www.facebook.com/prmhs/posts/กองอำนวยการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดแม่ฮ่องสอน-ประกาศห้ามเผาในที่โล่งทุกช/ 1158783129548144/

Hake, R. R. (1998). Interactive-engagement versus traditional methods: A six-thousand-student survey of mechanics test data for introductory physics courses. American Journal of Physics, 66(1), 64–74.

Kumar, S. (2014). Design thinking and system-based problem solving in education. International Journal of Educational Development, 38, 45–52.

Michelle, R., & Kelly, B. (2015). Experiential learning and constructivist approaches in innovation education. Journal of Learning Sciences, 24(3), 245–260.

Srikoon, S., Khamput, C., Bamroongkit, S., & Podjana, C. (2023). Meta-analysis of STEM education influencing learning achievement and thinking in Thailand from 2016 to 2020. Journal of Educational Innovation and Research, 7(3), 859–869.