การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณและประเภทของเมฆกับอุณหภูมิอากาศบริเวณโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่

ผู้แต่ง

  • วิภา เก่งกาจ โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่

คำสำคัญ:

ปริมาณเมฆ, อุณหภูมิ, ความสัมพันธ์, การสังเกตบรรยากาศ, โครงการ GLOBE

บทคัดย่อ

การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณและประเภทของเมฆกับอุณหภูมิอากาศ บริเวณโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ โดยมีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อให้ผู้เรียนได้เรียนรู้สาระ และทักษะวิชาวิทยาศาสตร์ผ่านกระบวนการปฏิบัติ 2) เพื่อให้ผู้เรียนได้จำแนกและบอกสกุลของเมฆ ประมาณปริมาณเมฆปกคลุมท้องฟ้า และวัดอุณหภูมิอากาศตามหลักการของโครงการ GLOBE 3) เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณเมฆกับอุณหภูมิอากาศ ในระหว่างวันที่ 16 - 27 มิถุนายน 2568 เว้นวันเสาร์ -อาทิตย์ เวลา 12.30 น. โดยดำเนินการเก็บข้อมูลด้วยผู้สังเกตซึ่งเป็นนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 3 คน ผลการสังเกตุการณ์ สามารถจำแนกประเภทและบอกชื่อเมฆที่สังเกต ได้ดังนี้ เมฆที่พบส่วนใหญ่เป็นเมฆ Nimbostratus มีปริมาณเมฆปกคลุมท้องฟ้า ร้อยละ 69 – 78 และอากาศมีอุณหภูมิอยู่ระหว่าง        29 - 31 องศาเซลเซียส เมื่อวิเคราะห์ด้วย ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เพียร์สันพบว่า มีความสัมพันธ์เชิงลบ      (r ≈ -0.73) หมายความว่า เมื่อปริมาณเมฆเพิ่มขึ้นอุณหภูมิจะลดลงอย่างชัดเจน ผลการศึกษาทำให้ผู้เรียนเข้าใจแนวคิดทางวิทยาศาสตร์ เกี่ยวกับบทบาทของเมฆ ในการสะท้อนรังสีดวงอาทิตย์ และควบคุมอุณหภูมิของบรรยากาศ อย่างไรก็ตามข้อจำกัดของการศึกษาในครั้งนี้คือจำนวนข้อมูล และปัจจัยแวดล้อมอื่นที่ไม่ได้ควบคุม หรือไม่ได้ตรวจวัด ซึ่งควรได้รับการพัฒนาในการดำเนินงานครั้งต่อไป ผลการศึกษาครั้งนี้ สามารถนำไปพัฒนาต่อยอดในการจัดการเรียนการสอน ด้านวิทยาศาสตร์โลก เพื่อพัฒนาผู้เรียนให้มีความเข้าใจ และ มีความรักที่จะเรียนรู้ในวิชาวิทยาศาสตร์ต่อไป

เอกสารอ้างอิง

คณะทำงานเพื่อจัดการองค์ความรู้ของส่วนอากาศการบินตาก กลุ่มงานอากาศการบินแม่สอด และส่วนอากาศ การบินสุโขทัย. (2565). การศึกษาการประมาณค่าความสูงของฐานเมฆจากอุณหภูมิผิวพื้น. [รายงานการจัดการองค์ความรู้]. จาก https://cmmet.tmd.go.th/KM_Cmmet/AeroMet/KM2022/ Dec2022/Cloud_Base_Height.pdf

สหสัษา พีงาม. (2560). การศึกษาความสูงของฐานเมฆและปริมาณเมฆที่สถานีวัดแห่งหนึ่งในเขตร้อนชื้นใน ภาคเหนือของประเทศไทย (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

Andersen, H., Čermák, J., Douglas, A., Myers, T. A., Nowack, P., Stier, P., … Wilson Kemsley, S. (2023). Sensitivities of cloud radiative effects to large-scale meteorology and aerosols from global observations. Atmospheric Chemistry and Physics, 23(18), 10775–10794. doi:10.5194/acp-23-10775-2023

Mendoza, V., Pazos, M., Garduño, R., & Mendoza, B. (2021). Thermodynamics of climate change between cloud cover, atmospheric temperature and humidity. Scientific Reports., 11(1), 1-11. doi:10.1038/s41598-021-00555-5

The MATTER. (2024). วิจัยพบ Climate Change ทำ ‘เมฆชั้นต่ำ’ มีจำนวนลดลง และอาจส่งผลให้โลกร้อนไวขึ้นด้วย. Retrieved July 12, 2025, from https://thematter.co/brief/235426/235426

Zhang, Y., Jin, Z., & Ottaviani, M. (2023). Comparison of clouds and cloud feedback between AMIP5 and AMIP6. Atmosphere, 14(6), 978. doi:10.3390/atmos14060978

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-12-22

รูปแบบการอ้างอิง

เก่งกาจ ว. (2025). การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณและประเภทของเมฆกับอุณหภูมิอากาศบริเวณโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่. วารสารการศึกษาและนวัตกรรมพัฒนาการเรียนรู้, 4(1), 47–53. สืบค้น จาก https://so15.tci-thaijo.org/index.php/JELDI/article/view/2317