แนวทางการบริหารจัดการวิสาหกิจชุมชนกลุ่มนาแปลงใหญ่ ตำบลวังน้ำลัด อำเภอไพศาลี จังหวัดนครสวรรค์

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาบริบททั่วไป และการบริหารจัดการวิสาหกิจชุมชนกลุ่มนาแปลงใหญ่ 2) เพื่อศึกษาสภาพปัญหา อุปสรรค ในการบริหารจัดการวิสากิจชุมชนกลุ่มนาแปลงใหญ่ 3) เพื่อเสนอแนวทางการบริหารจัดการวิสาหกิจชุมชนกลุ่มนาแปลงใหญ่ ตำบลวังน้ำลัด อำเภอไพศาลี จังหวัดนครสวรรค์ ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลหลักในการศึกษาครั้งนี้ ได้แก่ ประธารกลุ่ม และคณะกรรมการกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกลุ่มนาแปลงใหญ่ นักวิชาการเกษตร จำนวน 15 คน โดยวิธีการเลือกแบบเจาะจง การเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยวิธีการวิจัยเชิงเอกสาร การสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม การสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง และการสนทนา นำมาวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา แบบอุปนัย

ผลการวิจัยพบว่า 1.บริบทเชิงพื้นที่วิสาหกิจชุมชนกลุ่มนาแปลงใหญ่ สามารถเพาะปลูกและมีผลผลิตข้าวขาวดอกมะลิ 105 ที่มีคุณภาพ พบการจัดการดังนี้ 1) ด้านการบริหารกลุ่ม กลุ่มมีแบ่งหน้าที่ มีการจัดทำแผนการใช้เครื่องจักรกลการเกษตร มีระเบียบและกฎเกณฑ์ 2) ด้านการผลิต กลุ่มมีแผนการผลิตที่ช่วยลดต้นทุนได้ โดยเน้นการผลิตแบบข้าวปลอดภัย 3) ด้านการเงิน กลุ่มจัดทำงบประมาณประจำปี วางแผนและควบคุมการใช้จ่ายอย่าง ได้รับการสนับสนุนเงินทุนจากภาครัฐและเอกชน4) ด้านการตลาด กลุ่มมีการวางแผนการตลาด สำรวจความต้องการของลูกค้า และขยายตลาดให้เข้าถึงลูกค้าได้หลากหลายช่องทาง 5) ด้านแรงงาน มีทั้งผู้ที่ให้ความร่วมมือและผู้ที่ยึดติดกับวิธีการดั้งเดิม โดยบางส่วนเปิดรับนวัตกรรม เทคโนโลยี และความรู้ด้านเกษตรกรรมที่ได้รับการถ่ายทอดจากนักวิชาการ และปฏิบัติตามกฎระเบียบของกลุ่ม 6) ด้านการประสานความร่วมมือ กลุ่มมีการประสานงานอย่างต่อเนื่องระหว่างภาครัฐ และภาคส่วนอื่น ๆ รวมถึงมีการสร้างเครือข่ายวิสาหกิจชุมชน เพื่อขยายกำลังการผลิต และขยายโอกาสต่าง ๆ  2. ปัญหาอุปสรรค ในการบริหารจัดการวิสากิจชุมชนกลุ่มนาแปลงใหญ่ ได้แก่ การขาดความร่วมมือและความเห็นไม่ตรงกัน คุณภาพวัตถุดิบไม่สม่ำเสมอ ต้นทุนการผลิตสูง ขาดความเชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยี ขาดเงินทุนหมุนเวียนและช่องทางการตลาด การแข่งขันสูงโดยเฉพาะด้านผลิตภัณฑ์ข้าว ขาดแรงจูงใจให้คนรุ่นใหม่เข้าร่วม ขาดระบบสวัสดิการที่ดี และปัญหาความสัมพันธ์ภายในกลุ่ม ส่งผลต่อประสิทธิภาพในการดำเนินงาน 3. แนวทางการบริหารจัดการวิสาหกิจชุมชนกลุ่มนาแปลงใหญ่ โดยการพัฒนาผลิตภัณฑ์และสร้างมาตรฐาน เชื่อมโยงการผลิตและการขายผ่านระบบโปรแกรม จัดตั้งศูนย์กระจายสินค้าระดับอำเภอและจังหวัด ทำตลาดออนไลน์ ปรับปรุงสถานที่จำหน่ายให้มีเอกลักษณ์ จัดการความรู้เป็นระบบ ส่งเสริมทักษะการทำงานเป็นทีม สร้างการมีส่วนร่วมของสมาชิก และร่วมมือกับโครงการที่ภาครัฐและเอกชนสนับสนุน