การก้าว “ไม่” ข้ามความเป็นอื่นด้านการแปลสำนวนจีนเป็นภาษาไทย ในนวนิยายเรื่อง “ขุนเขาแห่งจิตวิญญาณ” ฉบับแปลภาษาไทย

ผู้แต่ง

  • อัมพา เกียรติก้องคีรี สาขาภาษาจีนเพื่ออาชีพ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย
  • บุรินทร์ ศรีสมถวิล สาขาวิชาภาษาจีน คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย

คำสำคัญ:

การก้าว “ไม่” ข้าม, การแปลสำนวนจีน-ไทย, การแปลนวนิยาย, ขุนเขาแห่งจิตวิญญาณ, สำนวนจีน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิเคราะห์ การก้าว “ไม่” ข้ามความเป็นอื่นด้านการแปลสำนวนจีนเป็นภาษาไทยในนวนิยายเรื่อง “ขุนเขาแห่งจิตวิญญาณ” ฉบับแปลภาษาไทย ผลการศึกษาพบลักษณะการก้าว “ไม่” ข้ามแบ่งออกได้เป็น 3 ระดับ ได้แก่ ระดับที่ 1 การก้าว “ไม่” ข้ามความเป็นอื่นในเชิงสำนวนแปลขาดอรรถรสทางวรรณศิลป์ ซึ่งถือว่าความงามทางภาษาของความเป็นสำนวนสูญหายในขณะที่ความหมายของสำนวนถูกต้องเพียงบางส่วน ระดับที่ 2 การก้าว “ไม่” ข้ามความเป็นอื่นในเชิงการถ่ายทอดความหมายของสำนวนผิดเพี้ยนไปจากต้นฉบับ ซึ่งถือว่าความงามทางภาษาของความเป็นสำนวนสูญหายในขณะที่ความหมายของสำนวนผิดเพี้ยนไปจากต้นฉบับ และระดับที่ 3 การก้าว “ไม่” ข้ามความเป็นอื่นในเชิงการละโดยไม่แปล ซึ่งถือว่าไม่พบร่องรอยของสำนวนจีนโดยสิ้นเชิง ทั้งนี้ นอกจากชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของความถูกต้องของความหมายแล้ว ยังชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการรักษาความเป็นเสน่ห์ของภาษานั้น ๆ อันเป็นรายละเอียดทางการใช้ภาษาที่ผู้แปลมักมองข้าม

เอกสารอ้างอิง

กนกพร นุ่มทอง. (2563). ตำราทักษะการแปลภาษาไทยเป็นภาษาจีน (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: จรัลสนิทวงศ์การพิมพ์.

กณิกนันต์ โยธานะ. (2556). การศึกษาเปรียบเทียบสำนวนจีนที่มีคำว่า “chī” กับสำนวนไทยที่มีคำว่า “กิน”. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). กรุงเทพฯ:

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

คณะอนุกรรมการพิจารณาเกณฑ์การถ่ายทอดเสียงภาษาจีนเป็นภาษาไทย. (2543). เกณฑ์การถ่ายถอดเสียงภาษาจีนแมนดารินด้วยอักขรวิธีไทย. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัย

ธรรมศาสตร์.

เชิดชัย ผาสุพงษ์. (2545). พจนานุกรมสำนวนจีน-ไทย. สำนักพิมพ์พู่กันจีน.

ณัฐนันท์ ติยานนท์. (2556). การศึกษาเปรียบเทียบนวนิยายจีน เจีย กับฉบับแปลภาษาไทยบ้าน. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย,

กรุงเทพฯ.

ธัญวลัย ไกรทอง. (2559). การศึกษาเปรียบเทียบสำนวนจีนในบทละครเรื่อง ปู้ปู้จิงซิน กับบทพากย์ภาษาไทยของสถานีวิทยุโทรทัศน์ไทยทีวีสีช่อง 3. (วิทยานิพนธ์ปริญญา

มหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.

นิพนธ์ ศศิภานุเดช. (2546). ขุนเขาแห่งจิตวิญญาณของเกาสิงเจี้ยน : ความสัมพันธ์ระหว่างตัวบทและทฤษฎีวรรณคดีของผู้ประพันธ์. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้

ตีพิมพ์) จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.

บุรินทร์ ศรีสมถวล. (2557). การศึกษาเปรียบเทียบการแปลสำนวนในเฟิงเสินเหยียนอี้กับห้องสินฉบับพากย์ไทยสมัยรัชกาลที่สองและสำนวนแปลของวิวัฒน์ ประชาเรือง

วิทย์. กองส่งเสริมการวิจัย. มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย.

บุรินทร์ ศรีสมถวิล. (2559). พินิจคำพิพากษาฉบับพากย์จีนสอนสำนวน: การศึกษาเปรียบเทียบ. วารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 9(2), 91-183.

บุรินทร์ ศรีสมถวิล. (2562). การก้าว “ไม่” ข้ามความเป็นอื่นด้านภาษาในพระราชนิพนธ์เรื่อง “แก้วจอมซน”ฉบับพากย์จีน. วารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์,

(2), 259-315.

บุรินทร์ ศรีสมถวิล. (2563). การก้าว “ไม่” ข้ามความเป็นอื่นด้านภาษาในคำบรรยายใต้ภาพภาษาจีนซีรีส์เรื่อง “เกียร์สีขาวกาวน์สีฝุ่น”. วารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัย.

เกษตรศาสตร์, 13(2), 509-547.

บุรินทร์ ศรีสมถวิล และหลูตาน. (2566). เสน่ห์ของคำซ้อนสี่คำในวรรณกรรมเยาวชนบทพระราชนิพนธ์ ชุด “แว่นแก้ว” ที่หายไปในฉบับพากย์จีน. วารสารจีนศึกษา

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 16(2), 20-45.

พาสนินทร์ วงศ์วุฒิสาโรช. (2554). การศึกษาเปรียบเทียบสำนวนจีนใน ซีโหยวจี้ กับฉบับแปลภาษาไทย ไซอิ๋ว. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). จุฬาลงกรณ์

มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.

พิริยา สุรขจร. (2544). สำนวนจีนและสำนวนไทยที่มีคำเกี่ยวกับสัตว์ : การศึกษาเปรียบเทียบ.(วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย,

กรุงเทพฯ.

ภาวัชญา มัชฌิมดำรง และบุรินทร์ ศรีสมถวิล. (2566). การศึกษาวิเคราะห์การแปลสำนวนจีนเป็นภาษาไทยในบทบรรยายใต้ภาพซีรีส์จีนเรื่อง "ข้านี่แหละองค์หญิงสาม".

วารสารคณะมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์ปริทัศน์ มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง. 11(2), 95-114.

ภัศรา บรรดาศักดิ์. (2559). การศึกษากลวิธีการแปลวรรณกรรมจีนพากย์ไทยของ รำพรรณ รักศรีอักษร : กรณีศึกษาจากวรรณกรรมแปลเรื่อง คนตายยาก และ คนขาย

เลือด. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.

มติชน. (2547). พจนานุกรมฉบับมติชน. กรุงเทพฯ: สํานักพิมพ์มติชน.

รัชนีโรจน์ กุลธำรง. (2552). ความรู้ความเข้าใจเรื่องภาษาเพื่อการแปล: จากทฤษฎีสู่การปฏิบัติ. กรุงเทพฯ:สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

รัฐกิตติ์ เลิศวิศวะ. (2558). การศึกษาเปรียบเทียบนวนิยายจีนเรื่อง หันเย่ กับฉบับแปลภาษาไทย คืนหนาว. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์).จุฬาลงกรณ์

มหาวิทยาลัย. กรุงเทพฯ.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์.

สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2540). ภาษิต คำพังเพย สำนวนไทย (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพฯ:สำนักงานราชบัณฑิตยสภา.

รำพรรณ รักศรีอักษร. (2545). ขุนเขาแห่งจิตวิญญาณ (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์.

วิสิฐศักดิ์ ผิวผ่อง และบุรินทร์ ศรีสมถวิล. (2566). การก้าว “ไม่” ข้ามความเป็นอื่นด้านการแปลสำนวนจีนเป็นภาษาไทยในบทบรรยายใต้ภาพซีรีส์จีนเรื่อง “ถักทอรักที่

ปลายฝัน”. วารสารคณะมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์ปริทัศน์ มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง. 11(-), 27-42.

วรรณา แสงอร่างเรือง. (2563). ทฤษฎีและหลักการแปล (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

วัลยา วิวัฒน์ศร. (2557). การแปลวรรณกรรม (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ศศรักษ์ เพชรเชิดชู. (2555). การแปลจีน-ไทยเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สัญฉวี สายบัว. (2542). หลักการแปล. (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สุพรรณี ปิ่นมณี. (2562). แปลผิดแปลถูก (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุพรรณี ปิ่นมณี. (2564). ความหมายกับการแปล (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุมาลี ศรีปานเงิน. (2543). การศึกษาเปรียบเทียบสำนวนจีนที่มีคำว่า "XIN" กับสำนวนไทยที่มีความหมายตรงกัน. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์).

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย,กรุงเทพฯ.

อัจฉรา ฤกษ์อภิเดชา และบุรินทร์ ศรีสมถวิล. (2567). เสน่ห์ของวิทยายุทธ์ในนิยายกำลังภายในของกิมย้งเรื่อง เซ่อเตียวอิงสยงจ้วน” ที่เลือนหายไปในฉบับพากย์ไทยสอง

สำนวน : การศึกษาเปรียบเทียบ.วารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 17(1), 187-215.

Newmark, P. (1988). A Textbook of Translation. New York,

《成语大词典》编委会. (2022). 成语大词典(第二版).商务印书馆.

高行健. (2000). 灵山. 漓江出版社.

马国凡. (2021). 成语(第三版).内蒙古人民出版社.

说词解字辞书研究中心. (2021). 成语大词典(第一版).华语教学出版社.

史有为主编. (1997). 成语用法大词典(第一版).大连出版社.

王勤,马国凡,许正元,孙玉溱 .(1995). 分类汉语成语词典(第二版). 山东教育出版社.

温端政. (2005). 汉语语汇学.商务印书馆.

中国社会科学院语言研究所词典编辑室. (2016). 现代汉语词典(第七版). 商务印书馆.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2024-12-30

รูปแบบการอ้างอิง

เกียรติก้องคีรี อ., & ศรีสมถวิล บ. (2024). การก้าว “ไม่” ข้ามความเป็นอื่นด้านการแปลสำนวนจีนเป็นภาษาไทย ในนวนิยายเรื่อง “ขุนเขาแห่งจิตวิญญาณ” ฉบับแปลภาษาไทย. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ปริทัศน์ มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง, 12(3), 39–62. สืบค้น จาก https://so15.tci-thaijo.org/index.php/jhssrlpru/article/view/2137

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย