การประเมินความชื้นในดินในป่าธรรมชาติจากภาพถ่ายดาวเทียม Sentinel-2 กรณีศึกษา: เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดอยผาเมือง
คำสำคัญ:
ดัชนีความชื้นในดิน, การรับรู้จากระยะไกล, ดาวเทียม Sentinel-2บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความชื้นในดินจากข้อมูลภาพถ่ายดาวเทียมSentinel-2 ในพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดอยผาเมือง จังหวัดลำปางและลำพูน โดยใช้แพลตฟอร์ม Google Earth Engine ในการเข้าถึงข้อมูลภาพถ่ายดาวเทียมและประมวลเชิงพื้นที่บนระบบคลาวด์ การวิเคราะห์ค่าดัชนีความชื้นในดิน (NSMI) ด้วยข้อมูลดาวเทียมSentinel-2 ช่วงคลื่นอินฟราเรดคลื่นสั้น (SWIR) แบนด์ 11 และ 12 ที่บันทึกภาพในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ มีนาคม และเมษายน พ.ศ.2564 มาคำนวณค่าดัชนีความชื้นในดินเพื่อกำหนดระดับความชื้นในดิน ผลการศึกษาพบว่า เดือนมีนาคมเป็นช่วงเวลาที่แห้งแล้งที่สุดของปี พ.ศ. 2564 มีพื้นที่ที่ไม่มีความชื้นในดิน (NSMI<0.24) คิดเป็นร้อยละ 41.33 พื้นที่ความชื้นในดินต่ำ (NSMI 0.24–0.3) คิดเป็น ร้อยละ 33.66 พื้นที่ความชื้นในดินปานกลาง (0.3<NSMI≤0.4) คิดเป็นร้อยละ 24.91 และพื้นที่ความชื้นในดินสูง (NSMI>0.4) มีพื้นที่เพียงเล็กน้อยคิดเป็นร้อยละ 0.1 โดยในช่วงเวลาที่แล้งจัด พื้นที่ระดับความชื้นในดิน ปานกลางนี้ควรเป็นพื้นที่ที่เหมาะสำหรับจัดทำหรือฟื้นฟูแหล่งน้ำขนาดเล็กเพื่อให้สัตว์ป่ามีน้ำกินในระหว่างฤดูแล้ง
เอกสารอ้างอิง
กรมควบคุมมลพิษ (2564, 19 พฤศจิกายน). รายงานสถานการณ์ฝุ่นควันและไฟป่า ปี 2564. https://epo02.pcd.go.th/th/information/more/228/page/2
ฐิติศักดิ์ สุขเกษม, เกศวรา สิทธิโชค, และชูพันธุ์ ชมภูจันทร์. (2563). การวิเคราะห์ความแห้งแล้งในพื้นที่ลุ่มน้ำเพชรบุรีด้วยดัชนีความแห้งแล้งแบบ TVDI จากข้อมูลดาวเทียมระบบ MODIS. วารสารมหาวิทยาลัยทักษิณ, 23(2), 74-83.
ประดิษฐ์ ตรีพัฒนาสุวรรณ. (2540). ความชื้นในดินในป่าธรรมชาติของศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานอันเนื่องมาจากพระราชดำริ บริเวณลุ่มนํ้าห้วยไร่ อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพฯ: กรมป่าไม้.
พงศ์พันธุ์ จันทะคัต, จิรภาส บุญทับ, โปรดปราน บุณยพุกกณะ, เยาวเรศ จันทะคัต และปิยะชาย ชาญสุข. (2564). แนวทางการประยุกต์ใช้กูเกิลเอิร์ธเอนจินเพื่อการเฝ้าติดตามและประเมินผลความเสียหายจากภัยธรรมชาติ. ในอาทิตย์ เพชรศศิธร (บ.ก.), วิศวกรรมโยธากับการพัฒนาอย่างไร้ขีดจำกัด. การประชุมวิชาการวิศวกรรมโยธาแห่งชาติครั้งที่ 26 (น. WRE-25). กรุงเทพฯ : ประเทศไทย
สาพิศ ดิลกสัมพันธ์. (2566). ป่าไม้กับการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ. ใน ลดาวัลย์ พวงจิตรม, วรรณวิภา วงศ์แสงนาค และวิษณุ อรรถวานิช (บ.ก.). การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศกับเศรษฐกิจบีซีจี. (น. 48-65). วิทยาลัยนานาชาติ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
สิทธิศักดิ์ หมูคำหล้า. (2566). เทคนิคการวิเคราะห์ Geospatial Big Data on Google Earth Engine (พิมพ์ครั้งที่ 1). Geography lounge.
สุเจนต์ พรหมเหมือน, จอมภพ แววศักดิ์, ศุภกร กตาธิการกุล, และสุทธิษา ก้อนเรือง. (2561). การศึกษาความชื้นของดินโดยอาศัยข้อมูลการรับรู้จากระยะไกลและการตรวจวัดภาคพื้นดินด้วยเครื่องมือที่พัฒนาขึ้นเอง: กรณีศึกษาจังหวัดพัทลุง. วารสารมหาวิทยาลัยทักษิณ, 21(3), 224-232.
Alonso, C., López, P., Benito, R. M., & Tarquis, A. M. (2019). Correlation between Vegetation Index and Soil Moisture Index using SENTINEL-2. In Proceedings of Estudios en la Zona No Saturada Volxiv (pp.1-5). https://www.researchgate.net/publication/341610598
Fabre, S., Briottet, X., & Lesaignoux, A. (2015). Estimation of Soil Moisture Content from the Spectral Reflectance of Bare Soils in the 0.4–2.5 μm Domain. Sensors, 15(8), 3262-3281. https://www.doi.org/10.3390/S150203262
Yue, J., Tian, J., Tian, Q., Xu, K., & Xu, N. (2019). Development of soil moisture indices from differences in water absorption between shortwave-infrared bands. ISPRS Journal of Photogrammetry and Remote Sensing, 154(8), 216-230. https://www.doi.org/10.1016/j.isprsjprs.2019.06.012
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ปริทัศน์ มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความนี้ได้รับการเผยแพร่ภายใต้สัญญาอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) ซึ่งอนุญาตให้ผู้อื่นสามารถแชร์บทความได้โดยให้เครดิตผู้เขียนและห้ามนำไปใช้เพื่อการค้าหรือดัดแปลง หากต้องการใช้งานซ้ำในลักษณะอื่น ๆ หรือการเผยแพร่ซ้ำ จำเป็นต้องได้รับอนุญาตจากวารสาร
