แนวทางการพัฒนานวัตกรรมการสื่อสารผ่านแอปพลิเคชันเตือนภัยแผ่นดินไหวจังหวัดเชียงราย

ผู้แต่ง

  • กฤษณะ แสงจันทร์ โปรแกรมวิชานิเทศศาสตร์ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย
  • สหัทยา สิทธิวิเศษ โปรแกรมวิชาภาษาจีน คณะมนุษยศาสตร์มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย

คำสำคัญ:

นวัตกรรมการสื่อสาร, แอปพลิเคชัน, แผ่นดินไหว

บทคัดย่อ

          งานวิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนานวัตกรรมการสื่อสารผ่านสื่อดิจิทัลให้เข้าถึงกลุ่มผู้รับสาร และสามารถนำไปใช้ในการเตรียมความพร้อมและการป้องกันภัยจากแผ่นดินไหว ในพื้นที่จังหวัดเชียงราย โดยใช้ ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ผ่านการสนทนากลุ่ม และการสัมภาษณ์เชิงลึก ร่วมกับกลุ่มผู้นำชุมชนและกลุ่มตัวแทน จากหน่วยบรรเทาสาธารณภัย ที่อาศัยอยู่ตามแนวรอยเลื่อน 5 รอยเลื่อน ได้แก่ รอยเลื่อนแม่จัน รอยเลื่อนแม่ลาว รอยเลื่อนแม่อิง รอยเลื่อนแม่ทา และรอยเลื่อนพะเยา ผลการศึกษามีดังนี้ แนวทางในการพัฒนานวัตกรรมการสื่อสารผ่านแอปพลิเคชันเตือนภัยแผ่นดินไหวจังหวัดเชียงราย สามารถพัฒนาใน 3 ประเด็น ดังนี้รูปแบบของแอปพลิเคชัน เนื้อหาในการสื่อสาร และแนวทางการสื่อสารไปยัง กลุ่มเป้าหมาย ผลการศึกษาพบว่า รูปแบบของแอปพลิเคชัน ต้องประกอบด้วย (1) ชื่อแอปพลิเคชันที่มี ความสัมพันธ์กับแผ่นดินไหว และสะท้อนมุมมองและทัศนคติเชิงบวก (2) การใช้ตัวหนังสือในแอปพลิเคชันที่อ่านได้ง่าย เข้าใจได้ง่าย และสื่อสารกระชับ (3)การใช้สี เน้นสีที่สะดุดตา และช่วยให้การอ่านง่าย สบายตา (4) การสื่อสารผ่านภาพวาด ใช้การ์ตูนเข้ามาร่วมในการสื่อสาร สื่อสารด้วยความกระชับและง่ายต่อการทำความเข้าใจ และ (5) การใช้ภาษา ที่เข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้เนื่องจากจังหวัดเชียงรายเป็นพื้นที่ที่มีความหลากหลายชาติพันธุ์แอปพลิเคชันที่พัฒนา จึงประกอบด้วย 5 ภาษา ได้แก่ ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ ภาษาจีน ภาษาอาข่า และภาษาม้งด้านเนื้อหาการสื่อสาร ประกอบด้วย (1) เนื้อหาเกี่ยวกับการสร้างการเตรียมความพร้อมกับสถานการณ์แผ่นเดินไหว โดยแบ่งเป็น การปฏิบัติตัวก่อน ระหว่าง และหลังเกิดแผ่นดินไหว (2) เนื้อหาเกี่ยวกับการแจ้งเตือน เป็นการแจ้งเตือนผ่านแอปพลิเคชัน และทำให้เห็นถึงการสั่นสะเทือนของแผ่นดิน เพื่อเตรียมความพร้อมอยู่เสมอ และ (3) เนื้อหาเกี่ยวกับการติดต่อ ขอรับการช่วยเหลือ คือการเพิ่มช่องทางการติดต่อหน่วยงานราชการผ่านแอปพลิเคชัน รวมถึงความรู้เรื่องการปฐมพยาบาล เบื้องต้น ก่อนที่จะติดต่อขอรับการช่วยเหลือจากหน่วยพยาบาลฉุกเฉินต่อไป และแนวทางในการสื่อสารเพื่อให้ เข้าถึงกลุ่มเป้าหมาย เป็นการสื่อสารผ่านช่องทางต่าง ๆ เช่น (1) การสื่อสารผ่านช่องทางออนไลน์และออฟไลน์ โดยมี Facebook ซึ่งเป็นสื่อสังคมออนไลน์รวมถึงสื่อดั้งเดิมอย่างไวนิล และโปสเตอร์ (2) การสื่อสารผ่านบุคคล บุคคลที่เป็นผู้นำกลุ่ม ผู้นำชุมชน ผู้นำทางศาสนา นักเรียน นักศึกษา ซึ่งจะช่วยทำให้ประชาชนในพื้นที่ต่าง ๆ เข้าถึง และเห็นถึงความสำคัญของการใช้แอปพลิเคชันเพื่อป้องกันปัญหาภัยพิบัติแผ่นดินไหว

เอกสารอ้างอิง

ขวัญชนก มั่นหมาย. (2558). การสื่อสารนวัตกรรมการพัฒนาของกิจการเพื่อสังคมองค์กรนวัตกรรมชาวบ้าน. สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์, กรุงเทพมหานคร.

เครือข่ายการจัดการภัยพิบัติภาคประชาชนจังหวัดเชียงราย. (2558). ประมวลปัญหาและข้อเสนอทุกพื้นที่จาก การถอดบทเรียน การจัดการภัยพิบัติ. สืบค้นเมื่อ 20 ตุลาคม 2564. จาก http://www.volunteerspirit.org/file/ncv/R702c.pdf.

ชยานนท์ หรรษภิญโญ. (2557). ถอดบทเรียนแผ่นดินไหว จ.เชียงราย 5 พฤษภาคม 2557 เพื่อการ เตรียมพร้อม รับมือแผ่นดินไหวในอนาคต. เอกสารประกอบการประชุมสัมมนา บทเรียนแผ่นดินไหวแม่ลาว เชียงราย ภัยพิบัติใกล้ตัว. โรงแรมเดอะสุโกศล. กรุงเทพฯ. 20 พฤศจิกายน 2557: 145-151.

บุหงา ชัยสุวรรณ. (2558). การสื่อสารการตลาดผ่านสื่อสังคม: ภาพรวมและกรอบแนวคิด. วารสารนิเทศ ศาสตร์ และนวัตกรรมนิด้า, 2(1), 173-197.

พจนานุกรมศัพท์ธรณีวิทยา ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. (2558). พจนานุกรมศัพท์ธรณีวิทยา ฉบับ ราชบัณฑิตยสถาน. กรุงเทพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน.

พนม คลี่ฉายา. (2559). กลยุทธ์การสื่อสารเพื่อเตรียมพร้อมสำหรับการจัดการภัยพิบัติแผ่นดินไหว. รายงานการวิจัย กองทุนรัชดาภิเษกสมโภช จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพมหานคร.

วรพจน์ วงศ์กิจรุ่งเรือง. (2561). คู่มือพลเมืองดิจิทัล. กรุงเทพฯ: สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล กระทรวงดิจิทัล เพื่อเศรษฐกิจและสังคม.

สกุลศรี ศรีสารคาม. (2561). การพัฒนานวัตกรรมเชิงเนื้อหาด้วยกลยุทธ์การเล่าเรื่องข้ามสื่อสำหรับรายการ โทรทัศน์. วารสารนิเทศศาสตร์ธุรกิจบัณฑิตย์, 12(1), 193-225.

สำนักนโยบายป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย. (2558). แผนการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยแห่งชาติ พ.ศ.2558. สืบค้นเมื่อ 28ตุลาคม 2564. จากhttp://122.155.1.143/upload/download/file_attach/55acacb4f1f7c.pdf.

สำนักเฝ้าระวังแผ่นดินไหว กรมอุตุนิยมวิทยา. (2560). รายงานการเกิดแผ่นดินไหวบริเวณประเทศไทย และพื้นที่ใกล้เคียง เดือนมิถุนายน พ.ศ. 2560. สืบค้นเมื่อ 28ตุลาคม 2564. จาก https://earthquake.tmd.go.th/report/file/seismoreport-1504512433.pdf.

สุชาดา พลาชัยภิรมย์ศิล. (2554). แนวโน้มการใช้โมบายแอปพลิเคชัน. มหาวิทยาลัยกรุงเทพ, กรุงเทพมหานคร.

สุริยะ ฉายะเจริญ. (2557, 15 กุมภาพันธ์). พื้นฐานของ “สื่อ” ดิจิทัล”. สืบค้นเมื่อ 30 ตุลาคม 2564. จาก http://jumpsuri.blogspot.com/2014/02/blog-post_8390.html.

อาภาภัทร บุญรอด. (2562, 30 กันยายน). การเติบโตสื่อดิจิทัล และพฤติกรรมผู้บริโภคไทย. กรุงเทพฯธุรกิจ, สืบค้นเมื่อ 26 ตุลาคม 2564. จาก https://www.bangkokbiznews.com/blogs/columnist/123295.

อิทธิพร ก่อวาณิชกุล. (2559). กระบวนการผลิตและเผยแพร่สื่อออนไลน์เพื่อการประชาสัมพันธ์กิจกรรมพิเศษ ของ บริษัทแอล.พี.เอ็น. ดีเวลลอปเมนท์ จำกัด (มหาชน) ประจำปี 2560. มหาวิทยาลัยสยาม , กรุงเทพมหานคร.

Francis, D. and Bessant, J. (2005). Targeting Innovation and Implications for Capability Development’. Technovation 25(3):171-183.

Mulgan, G., S. Tucker, R. Ali, and B. Saunders. (2007). Social Innovation, what It Is, Why It Matters and How It Can be Accelerated. Oxford: Said Business School.

Rogers, E. M. (2003). Diffusion of innovations. New York: Free Press.

Schumpeter, J. (1934). The Theory of Economic Development. London: Transaction Publishers.

Techopedia. (2020). Mobile Application (Mobile App). Retrieved December 10, 2021, from https://www.techopedia.com/definition/2953/mobile-application-mobile-app

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2022-08-30

รูปแบบการอ้างอิง

แสงจันทร์ ก. ., & สิทธิวิเศษ ส. . (2022). แนวทางการพัฒนานวัตกรรมการสื่อสารผ่านแอปพลิเคชันเตือนภัยแผ่นดินไหวจังหวัดเชียงราย. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ปริทัศน์ มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง, 10(2), 111–123. สืบค้น จาก https://so15.tci-thaijo.org/index.php/jhssrlpru/article/view/2720

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย