แนวทางการพัฒนาและปรับปรุงกระบวนการปฏิบัติงานด้านการจัดซื้อวัสดุ ในระบบจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐด้วยอิเล็กทรอนิกส์ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์
คำสำคัญ:
แนวทางการพัฒนา, การปรับปรุงกระบวนการ, การจัดซื้อวัสดุ, ระบบจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัญหา อุปสรรคและปรับปรุงกระบวนการปฏิบัติงานด้านการจัดซื้อวัสดุในระบบจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐด้วยอิเล็กทรอนิกส์ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์และ เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนางานด้านการจัดซื้อวัสดุในระบบจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐด้วยอิเล็กทรอนิกส์ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์ โดยเก็บข้อมูลจากบุคลากรที่เกี่ยวข้องกับงานพัสดุและการจัดซื้อจัดจ้าง จำนวน 30 คน ซึ่งคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling) เครื่องมือที่ใช้คือแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการศึกษา พบว่า
- กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (86.67%) และมีการศึกษาระดับปริญญาโท (50.00%) อย่างไรก็ตาม พบข้อจำกัดด้านองค์ความรู้เกี่ยวกับกฎหมายและระเบียบการจัดซื้อจัดจ้าง โดยมีเพียง 33.33% ที่มีความรู้ในระดับมากและมากที่สุด ขณะที่ 36.67% มีความรู้น้อยและน้อยที่สุด นอกจากนี้ ความเข้าใจในระบบ e-GP ยังอยู่ในระดับต่ำ โดยมีเพียง 26.67% ที่มีความรู้สูงสุด และบุคลากรส่วนใหญ่ (60.00%) ไม่เคยได้รับการฝึกอบรมด้านพัสดุ ส่งผลให้การดำเนินงานไม่มีประสิทธิภาพ
- ปัญหาหลักที่พบในการดำเนินงานจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐด้วย e-GP สามารถจำแนกออกเป็น 3 ประเด็น ได้แก่ (1) ข้อจำกัดด้านองค์ความรู้และการปฏิบัติงาน โดยพบว่ามีปัญหาด้านความเข้าใจในกฎหมาย ระเบียบ และขั้นตอนการดำเนินงาน รวมถึงการจัดทำทะเบียนประวัติผู้ขายที่ยังไม่มีระบบมาตรฐาน (2) ข้อจำกัดด้านระบบและเทคโนโลยี ซึ่งประกอบด้วยปัญหาความซับซ้อนของระบบ e-GP การเชื่อมต่อระบบที่มีข้อขัดข้อง และการบันทึกบัญชีวัสดุที่ไม่มีมาตรฐานแน่นอน และ (3) ข้อจำกัดด้านการจัดสรรงบประมาณและการวางแผน โดยพบว่าการจัดสรรงบประมาณยังไม่สอดคล้องกับความต้องการของหน่วยงาน และขาดการวางแผนร่วมกันระหว่างผู้ใช้งบประมาณและผู้ปฏิบัติงานจัดซื้อ
- แนวทางการพัฒนาควรใช้หลัก PDCA และ 5R เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการจัดซื้อจัดจ้าง โดยมีแนวทางสำคัญ ได้แก่ การวางแผนการดำเนินงานให้เป็นระบบ การปรับปรุงกระบวนการจัดซื้อ การตรวจสอบและประเมินผลกระบวนการจัดซื้อ และการแก้ไขข้อบกพร่องเพื่อพัฒนาต่อเนื่อง นอกจากนี้ ควรมีการเลือกวัสดุที่มีคุณภาพเหมาะสม การจัดซื้อในเวลาที่เหมาะสม การกำหนดราคาที่สมเหตุสมผล การสั่งซื้อในปริมาณที่พอดี และการเลือกผู้ขายที่มีคุณภาพ
สรุปได้ว่า การจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐด้วยระบบ e-GP ของคณะวิทยาการจัดการยังมีปัญหาและอุปสรรคหลายด้าน ทั้งด้านองค์ความรู้ ระบบเทคโนโลยี และการบริหารงบประมาณ แนวทางการพัฒนาควรมุ่งเน้นการใช้เทคโนโลยีที่ทันสมัย เพิ่มความโปร่งใสในกระบวนการ และพัฒนาทักษะบุคลากรผ่านการฝึกอบรม เพื่อให้การดำเนินงานมีประสิทธิภาพมากขึ้น
References
กรมบัญชีกลาง. (2560). พระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560.
สำนักพิมพ์ราชกิจจานุเบกษา.
กระทรวงการคลัง. (2560). ระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซื้อและการบริหารพัสดุภาครัฐ
พ.ศ. 2560. ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 134 ตอนพิเศษ 210 ง วันที่ 23 สิงหาคม 2560.
กรกช อ่อนน่วม, & ฌาน เรืองธรรมสิงห์. (2562). ผลกระทบของการใช้ระบบอิเล็กทรอนิกส์ในการ
จัดซื้อจัดจ้างของภาครัฐ. วารสารการจัดการภาครัฐ, 14(1), 78-89.
กรรนิกา จันทร์ศิริ. (2563). การตรวจสอบการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐในประเทศไทย. วารสารการ
บริหารภาครัฐ, 14(3), 45-59.
กลุ่มงานเจ้าหน้าที่ สำนักงานอธิการบดี. 2567. อัตรากำลังข้าราชการและพนักงานมหาวิทยาลัย
ของคณะวิทยาการจัดการ. มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์.
จักรพันธ์ ระวีย์วรากร. (2560). การศึกษาแนวทางการปรับปรุงและพัฒนาการจัดซื้อจัดจ้างของการ
ไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.). [การค้นคว้าอิสระหลักสูตรรัฐศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์].
จุฑามาศ พงศ์คาม. (2561). การประยุกต์ใช้ระบบ e-GP ในการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ. วารสาร
เทคโนโลยีสารสนเทศ, 8(2), 101-115.
ณัฐดา ยอดเมืองชัย. (2561). ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการ
บริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560. ศูนย์บรรณสารและสื่อสารการศึกษา มหาวิทยาลัยพะเยา.
นทพร กิตติชัย. (2565). ปัญหาและอุปสรรคในการดำเนินงานจัดซื้อจัดจ้างผ่านระบบ e-GP. วารสาร
การศึกษาและเทคโนโลยีการศึกษา, 34(2), 145-162.
ปาริชาติ พิทักษ์พงษ์, & ภาณุวัฒน์ เจียมอารีย์. (2564). การศึกษาการใช้ระบบ e-GP ในการจัดซื้อจัด
จ้างภาครัฐ. วารสารการศึกษาและพัฒนาทรัพยากร, 33(4), 75-90.
ภาคภูมิ สุขสวัสดิ์. (2563). ผลกระทบของ e-GP ต่อการลดต้นทุนการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ. วารสาร
การบริหารจัดการภาครัฐ, 12(1), 85-102.
รัตนา สุวรรณ. (2562). การประเมินประสิทธิผลของการใช้ e-GP ในการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ.
วารสารวิจัยและพัฒนาในระบบราชการ, 21(3), 112-128.
รุ่งทิวา วงศ์ราษฎร์. (2559). ความสัมพันธ์ระหว่างการบริหารงานพัสดุที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการ
บริหารพัสดุขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในเขตภาคเหนือตอนบน. [วิทยานิพนธ์คุรุศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย].
วารี แว่นแก้ว. (2561). การปรับปรุงกระบวนการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐในประเทศไทยภายใต้
พระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560. วารสารการศึกษาทางการจัดการ, 12(2), 45-56.
OECD. (2013). Government procurement and public service delivery: Policy
recommendations. OECD Publishing.