คุณลักษณะผู้นำที่พึงประสงค์ตามแนวพระพุทธศาสนา

บทคัดย่อ

มนุษย์เป็นสัตว์สังคม การที่มนุษย์เรามีการอยู่ร่วมกันมากๆ จึงจำเป็นที่จะต้องมีผู้นำ ผู้นำจึงมีความสำคัญดุจเข็มทิศที่จำเป็นสำหรับคนเดินทางและเสาเข็มที่มีความจำเป็นต่อการสร้างบ้านเรือน นอกจากนั้นผู้นำยังเป็นผู้สร้างหลักคุณธรรมจริยธรรมให้เกิดขึ้นในสังคมและองค์กรต่างๆ ซึ่งหากต้องการทราบถึงความเจริญรุ่งเรืองของสังคม ต้องดูผู้นำเป็นหลัก

            ในทางพระพุทธศาสนากล่าวถึงคุณลักษณะหรือคุณสมบัติของผู้นำไว้เปรียบเสมือนโคจ่าฝูงจะเห็นได้ว่า คุณลักษณะผู้นำที่ปรากฏในพระสุตตันตปิฎกมีอยู่ 2 คุณลักษณะ คือ 1) คุณลักษณะทางกายภาพ คือ คุณลักษณะภายนอก ผู้นำหรือผู้ปกครองที่มีบุคลิกดีย่อมส่งผลทางด้านจิตวิทยาได้เป็นอย่างมาก คือ จะทำให้ผู้ที่พบเห็นหรือผู้ใต้บังคับบัญชาเกิดความรู้สึกยกย่องชื่นชม เพราะลักษณะทางกายภาพของผู้นำเป็นส่วนหนึ่งในการสร้างบารมีของผู้นำเอง 2) คุณลักษณะทางคุณธรรมจริยธรรม คือ คุณลักษณะภายใน ซึ่งถือกันว่าเป็นคุณสมบัติที่สำคัญที่สุดของผู้ปกครองหรือผู้นำ เป็นปัจจัยที่ก่อให้เกิดอำนาจ ผู้นำหรือผู้ปกครองที่มีคุณธรรมจริยธรรมย่อมสามารถยึดเหนี่ยวน้ำใจของผู้ตามได้ ผู้ปกครองหรือผู้นำที่มีคุณธรรมจริยธรรมย่อมปกครองโดยชอบธรรมอันจะก่อให้เกิดความสุขความเจริญให้กับตน ชุมชน สังคม และประเทศชาติได้อย่างแน่นอน