ความเชื่อเรื่องพระเครื่องในสังคมไทย

บทคัดย่อ

พระเครื่องหรือพระเครื่องรางเป็นพระพุทธรูปขนาดเล็ก สร้างไว้เพื่อบรรจุไว้ในเจดีย์ เพื่อเป็นที่ระลึกถึงพระพุทธเจ้า อาจจะรวมถึงรูปสมมติขนาดเล็กของพระสงฆ์อริยบุคคล พระโพธิสัตว์ และเทพเจ้าด้วย ซึ่งส่วนใหญ่สร้างขึ้นตามความนิยมของบุคคลที่มีความเชื่อในเมตตามหานิยม อิทธิฤทธิ์ ปาฏิหาริย์ พระเครื่องมีพัฒนาการมาจากพระพิมพ์ซึ่งเกิดขึ้นภายหลังพุทธกาล โดยเกิดจากแนวคิดการสร้างเพื่อระลึกถึงพระพุทธเจ้า สังเวชนียสถาน เพื่อการสืบทอดอายุพุทธศาสนา เผยแผ่หลักคำสอน และเพื่อเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจ แนวคิดในการสร้างพระพิมพ์มีพัฒนาการที่เปลี่ยนแปลงไปตามบริบทของสังคมแต่ละยุคสมัย จนกระทั่งยุคปัจจุบันที่นิยมเรียกว่า “พระเครื่อง” ซึ่งเป็นผลมาจากความนิยมสะสมจนเกิดการแลกเปลี่ยนและเช่าบูชา ทำให้พระเครื่องกลายเป็นวัตถุที่มีมูลค่าทางการตลาดที่มีการชื้อขายแลกเปลี่ยนในเชิงธุรกิจจนเป็นที่มาของคำว่า “พุทธพาณิชย์” ส่วนแนวทางการสร้างพระเครื่องที่มีคุณค่าในสังคมไทยนั้นผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการสร้างพระเครื่องจะต้องมีความรู้ความเข้าใจและมีส่วนร่วมในการกำหนดกรอบแนวทาง เพื่อพัฒนาการสร้างพระเครื่องที่มีคุณค่าในสังคมไทย