การมีส่วนร่วมของประชาชนในนโยบายกองทุนหลักประกันสุขภาพภาครัฐตามหลักอิทธิบาทธรรม

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการมีส่วนร่วมของประชาชนในนโยบายกองทุนหลักประกันสุขภาพภาครัฐตามหลักอิทธิบาทธรรม พบว่า ปัจจุบันสิทธิด้านสาธารณสุขของประชาชนชาวไทยที่จะได้รับบริการด้านสุขภาพจากรัฐได้บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2560 ซึ่งได้บัญญัติถึงสิทธิด้านสาธารณสุขของประชาชนไว้ในหมวด 3 สิทธิและเสรีภาพของปวงชนชาวไทย มาตรา 47 ได้บัญญัติไว้ว่า “บุคคลย่อมมีสิทธิได้รับบริการสาธารณสุขจากรัฐ บุคคลผู้ยากไร้มีสิทธิได้รับบริการสาธารณสุขของรัฐโดยไม่เสียค่าใช้จ่ายตามที่กฎหมายบัญญัติ บุคคลย่อมมีสิทธิได้รับการป้องกันและขจัดโรคติดต่ออันตรายจากรัฐโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย” เป็นรัฐธรรมนูญที่มีเจตนารมณ์ส่งเสริมสิทธิด้านสาธารณสุขของประชาชน ได้กำหนดให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในการดำเนินงานของกองทุนฯ ในด้านต่างๆ อาทิ โดยเป็นผู้มีสิทธิเข้ามารับบริการ การบริหารจัดการ การรับรองคุณภาพบริการ การพัฒนาคุณภาพบริการ การจัดบริการสุขภาพโดยชุมชนและการตรวจสอบคุณภาพการให้บริการ เป็นต้น

การมีส่วนร่วมของประชาชนในนโยบายกองทุนหลักประกันสุขภาพภาครัฐตามหลักอิทธิบาทธรรมมี 4 ประการ คือ 1) ด้านการตัดสินใจ ประชาชนควรมีส่วนร่วมในคิดวางแผนแก้ไขปัญหาด้านสุขภาพให้แก่ประชาชน 2) ด้านการดำเนินงาน ประชาชนควรมีส่วนร่วมในการกำหนดแนวทางการติดตามการดำเนินงาน 3) ด้านการรับผลประโยชน์ ประชาชนควรได้รับการพัฒนาสุขภาพพลานามัยที่ดีขึ้น มีความพึงพอใจในการบริการสุขภาพมากขึ้น 4) ด้านการติดตามและประเมินผล ประชาชนควรมีส่วนร่วมในการควบคุมกำกับการดำเนินงานตามแผนงาน มีส่วนร่วมในการสรุปผลการดำเนินงานประจำปี