ญาณวิทยากับการศึกษาทางสังคมศาสตร์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ญาณวิทยามีบทบาทสำคัญในการกำหนดวิธีการและทฤษฎีที่ใช้ในงานวิจัยทางสังคมศาสตร์ เนื่องจากญาณวิทยาให้ความสำคัญกับ การศึกษาความรู้ แหล่งที่มาของความรู้ ขอบเขตของความรู้ และญาณวิทยายังมีอิทธิพลต่อวิธีที่นักสังคมศาสตร์เข้าถึง การสร้างความรู้ การทำความเข้าใจปรากฏการณ์ทางสังคม การตีความและการเข้าถึงความจริงทางสังคม บทความนี้สำรวจความเชื่อมโยงระหว่างญาณวิทยากับการศึกษาทางสังคมศาสตร์ เพื่อศึกษาผลกระทบของกรอบแนวคิดทางญาณวิทยาประเด็น ปฏิฐานนิยม การตีความ และแนววิพากษ์ ที่มีต่อวิธีการวิจัยในสังคมศาสตร์ทั้งรูปแบบเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ พบว่าวิธีการศึกษาวิจัยทางสังคมศาสตร์อาศัย 3 แนวทางหลักทางญาณวิทยา ได้แก่ ปฏิฐานนิยม การตีความ และ แนววิพากษ์ เป็นแนวคิดพื้นฐานเพื่อกำหนดกรอบแนวคิด วิธีการวิจัย การพัฒนาทฤษฎี การเชื่อมโยงทฤษฎี ทำให้การศึกษาทางสังคมศาสตร์มีความชัดเจนและความน่าเชื่อถือมากขึ้น
Article Details
References
ราชบัณฑิตยสถาน. (2554). พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน.
Bahari, S. F. (2010). Qualitative versus quantitative research strategies: contrasting epistemological and ontological assumptions. Sains Humanika, 52(1), 17-28.
Berger, P. L., & Luckmann, T. (1966). The social construction of reality: A treatise in the sociology of knowledge. New York: Doubleday.
Boon, M., Orozco, M., & Sivakumar, K. (2022). Epistemological and educational issues in teaching practice-oriented scientific research: roles for philosophers of science. European journal for philosophy of science, 12(1), 16.
Bryman, A. (2016). Social Research Methods. (5th ed.). Oxford: Oxford University Press.
Comte, A. (2005). The positive philosophy of Auguste Comte. (3rd ed.). New Hampshire: Calvin Blanchard.
Denzin, N. K., & Lincoln, Y. S. (2011). The SAGE handbook of qualitative research. (4th ed.). Washington DC: SAGE Publications.
Descartes, R. (1641). Meditations on First Philosophy. Chapel Hill: The Project Gutenberg.
Feyerabend, P. (2020). Against method: Outline of an anarchistic theory of knowledge. Brooklyn: Verso Books.
Fiske, S. T. (2018). Social beings: Core motives in social psychology. New Jersey: John Wiley & Sons.
Fiske, S. T., & Taylor, S. E. (1991). Social cognition. New York: McGraw-Hill.
Gadamer, H.-G. (2004). Truth and Method. (2nd ed.). London: Continuum.
Giddens, A. (1984). The Constitution of Society: Outline of the Theory of Structuration. California: University of California Press.
Giddens, A., Duneier, M., Appelbaum, R. P., & Carr, D. (2017). Introduction to sociology. (10th ed.). London: Pearson.
Granovetter, M. (1985). Economic action and social structure: The problem of embeddedness. American Journal of Sociology, 91(3), 481–510.
Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1994). Competing paradigms in qualitative research. In N. K. Denzin & Y. S. Lincoln (Eds.), Handbook of qualitative research (pp. 105–117). Washington DC: SAGE Publications.
Habermas, J. (1984). The theory of communicative action (Vol. 1). Boston: Beacon Press.
Hautly, L. (2020). Epistemological perspectives in qualitative research. Retrieved from https://lisahautly.com/blog/epistemological-perspectives-in-qualitative-research.
Johnson, R. (2005). Interpreting and understanding social realities: A critique of positivism and interpretivism. Oxfordshire: Routledge.
Maxwell, J. A. (2013). Qualitative Research Design: An Interactive Approach. (3rd ed.). Washington DC: SAGE Publications.
Moustakas, C. (1994). Phenomenological research methods. Washington DC: Sage Publications.
Popper, K. (2005). The logic of scientific discovery. Oxfordshire: Routledge.
Roeber, B., Sosa, E., Steup, M., & Turri, J. (Eds.). (2024). Contemporary debates in epistemology. New Jersey: John Wiley & Sons.
Russell, B. (2004). History of western philosophy. Oxfordshire: Routledge.
Santhitiwanich, A. (2022). Epistemological Status of Social Science. Ubon Ratchathani: Ubon Ratchathani University.
Schwandt, T. A. (2014). The Sage Dictionary of Qualitative Inquiry. (4th ed.). Washington DC: Sage Publications.
Shaver, J. P. (1992). Epistemology and the education of social science teachers. International Conference on Subject-Specific Teaching Methods and Teacher Education. Retrieved from https://eric.ed.gov/?id=ED355143.
Soar EDU. (2024). Understanding the epistemological foundations of quantitative research. Retrieved from https://soar.edu.vn/2024/11/24/understanding-the-epistemological-foundations-of-quantitative-research/.
Verywell Mind. (2019). Quantitative vs. qualitative research in psychology. Retrieved from https://www.verywellmind.com/what-is-the-difference-between-quantitative-and-qualitative-research-4588136.
Weber, M. (1949). Max Weber on the Methodology of the Social Sciences. California: Free Press.