การแสดงตนเป็นพุทธมามกะในพระพุทธศาสนาเถรวาท

ผู้แต่ง

  • พระวรวุฒิ วิสุทธิเมธี โอทอง มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, พระนครศรีอยุธยา
  • พระครูภาวนาวัฒนบัณฑิต วิ. พระครูภาวนาวัฒนบัณฑิต วิ. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, พระนครศรีอยุธยา

คำสำคัญ:

พุทธมามกะ, พระพุทธศาสนาเถรวาท, พุทธศาสนิกชน

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเรื่อง พุทธมามกะ หมายถึง ผู้นับถือพระรัตนตรัยด้วยใจจริง และต้องปฏิบัติตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ไม่ได้สักแต่ว่านับถือ แต่ไม่ได้ปฏิบัติตนในฐานะเป็นชาวพุทธ และธรรมของพุทธมามกะมีอยู่ 5 ประการ คือ มีศรัทธา มีศีล ไม่ถือมงคลตื่นข่าว เชื่อกรรมไม่เชื่อมงคล ไม่แสวงหาเขตบุญภายนอกพระพุทธศาสนา และสนับสนุนพระพุทธศาสนา รวมถึงการศึกษาคำสอนของพระพุทธเจ้าโดยอาการที่เคารพอย่างแท้จริง และการแสดงตนเป็นพุทธมามกะนั้น จะต้องประกาศเป็นคำพูดต่อหน้าพระสงฆ์ทั้ง 4 รูป เพื่อให้พระสงฆ์นั้นรับรู้ในการปฏิญาณตนต่อการนับถือพระพุทธศาสนาของบุคคลนั้น  วิธีการแสดงตนเป็นพุทธมามกะนั้นส่วนมาก จะเป็นการจัดพิธีที่โรงเรียนนั้นๆ และได้นิมนต์พระสงฆ์ 5 รูป มาเพื่อเป็นประธานในพิธีการแสดงตนเป็นพุทธมามกะ ลำดับขั้นตอนอาจจะขอกล่าวโดยย่อ คือ ให้นักเรียนกราบพระพร้อมกัน รับศีลจากพระสงฆ์ ประธานนักเรียนนำกล่าวคำถวายตัวเป็นพุทธมามกะ และกราบพระสามครั้งแบบเบญจางคประดิษฐ์ พระสงฆ์กล่าวสัมโมทนียกถา และพระสงฆ์ทั้งนั้นอนุโมทนาให้พร นักเรียนที่แสดงตนเป็นพุทธมามกะกรวดน้ำ รับพร เสร็จพิธี

            การแสดงตนเป็นพุทธมามกะ คือการเป็นผู้ถึงซึ่งพระพุทธเจ้า พระธรรม และพระสงฆ์ว่าเป็นที่พึ่งที่ระลึกอันประเสริฐ และการกล่าวแสดงตนเช่นนี้ ย่อมจะมีบทสวดเพื่อเป็นการประกาศตนว่า ได้นับถือพระพุทธศาสนาแล้วในท่ามกลางพระสงฆ์ที่มาเป็นสักขีพยาน บทสวดที่นิยมสวดกัน มีดังนี้ เอเต (ชาย) เอตา (หญิง) มะยัง ภันเต สุจิระปรินิพุตัมปิ ตัง ภะคะวันตัง สะระณัง คัจฉามะ ธัมมัญจะ สังฆัญจะ พุทธมามกาติ (ชาย) พุทธมามิกาติ (หญิง) โน สังโฆ ธาเรตุ เมื่อทำพิธีเสร็จแล้ว ก็จะเป็นพุทธมามกะโดยสมบูรณ์แบบ

เอกสารอ้างอิง

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). 2552.พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. กรุงเทพมหานคร:

สหธรรมิก,

ราชบัณฑิตยสถาน. 2552.พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน. กรุงเทพมหานคร: นานมีบุ๊คส์พลับลิเคชั่น,

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). 2552.พุทธธรรมฉบับขยายความ. กรุงเทพมหานคร: สหธรรมิก,

สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช. 2551.หลักพระพุทธศาสนา. กรุงเทพมหานคร:

สยามการพิมพ์,

พระธรรมโกศาจารย์ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). 2545.หลักธรรมของชาวพุทธ. กรุงเทพมหานคร: ไพลิน,

พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุระเตโช). 2550.คำวัด. กรุงเทพมหานคร: แสงจันทร์,

พระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว.วชิรเมธี). 2557.คู่มือพุทธบริษัทสี่. กรุงเทพมหานคร: โอเดียนสโตร์,

พระนพดล สิริวงฺโส. 2557.แค่ได้คิดก็คิดได้. กรุงเทพมหานคร: ธรรมกาย,

พระราชภาวนาวิสุทธิ์ (ไชยบูลย์ ธมฺมชโย). 2546.พุทธศาสนาและพระธรรมกาย. กรุงเทพมหานคร:

ธรรมกาย,

พระราชธรรมนิเทศ (พยอม กลฺยาโณ). 2550.พระแท้ผู้สร้างสันติภาพโลก. กรุงเทพมหานคร: เมืองนนท์,

รัตนะ ธัมมเมธา. 2559.ความเป็นพุทธมามกะในสังคมไทย. กรุงเทพมหานคร: เมืองโบราณ,

อุดม จูมพลหลา. 2548.วัฒนธรรมทางพระพุทธศาสนาในวิถีชีวิตคนไทย. กรุงเทพมหานคร: เพลินจิต,

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

23-12-2025

รูปแบบการอ้างอิง

โอทอง พ. ว. ., & พระครูภาวนาวัฒนบัณฑิต วิ. พ. ว. (2025). การแสดงตนเป็นพุทธมามกะในพระพุทธศาสนาเถรวาท. วารสารทางวิชาการนาฬาคิรีปริทรรศน์, 2568(3), 1–16. สืบค้น จาก https://so15.tci-thaijo.org/index.php/AJNP/article/view/2402