คุณลักษณะภาวะผู้นำในพระพุทธศาสนาและศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก

ผู้แต่ง

  • สงวน หล้าโพนทัน มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตร้อยเอ็ด
  • ปนะวรรตน์ คงสัตย์ชนะค้า มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, พระนครศรีอยุธยา
  • พระวรวุฒิ วิสุทธิเมธี โอทอง มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, พระนครศรีอยุธยา

คำสำคัญ:

พระพุทธศาสนา, ศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก, คุณลักษณะของภาวะผู้นำ

บทคัดย่อ

พระพุทธศาสนามีทัศนะว่า คุณลักษณะภาวะผู้นำในพระพุทธศาสนา คือผู้นำ หมายถึง ผู้ที่สามารถชักพาให้คนอื่นเคลื่อนไหว หรือกระทำการในทิศทางที่ผู้นำกำหนดเป้าหมายไว้ ประกอบไปด้วยคุณสมบัติสองประการ ได้แก่ 1) คุณสมบัติภายใน คือคุณธรรมจริยธรรมระบบความคิด และศักยภาพในการใช้สติปัญญาเพื่อแก้ไขปัญหา หรือใช้สติปัญญา เพื่อการพัฒนาสร้างสรรค์สิ่งที่ดี ให้เกิดกับตนเอง และสังคม 2) คุณสมบัติภายนอก บุคลิกลักษณะที่ดี พร้อมที่สามารถที่จะมีอิทธิพลต่อผู้อื่น อาทิ เช่น หน้าตาดี พูดดี เสียงดี ท่าทางดี เป็นต้น และมีลักษณะของผู้นำที่ยึดหลักธรรมในการปกครอง เรียกว่า ธรรมราชา และผู้นำที่ได้รับการยกย่องให้เป็นผู้นำ เรียกว่า เทวราชา หลักธรรมของผู้นำแบ่งออกเป็น 3 กลุ่มหลักธรรม ได้แก่ 1) หลักธรรมในการบริหารตน ได้แก่ สติ และสัมปชัญญะ เบาจศีล และเบญจธรรม สัปปุริสธรรม หิริ และโอตตัปปะ 2) หลักธรรมในการบริหารคน ได้แก่ พรหมวิหารธรรม สังคหวัตถุธรรม จริตหก และอคติธรรม 3) หลักธรรมในการบริหารงาน ได้แก่ โยนิโสมนสิการ อิทธิบาทธรรม และทศพิธราชธรรม

            ศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก เป็นศาสนาแห่งความรักมีทัศนะว่า คุณลักษณะภาวะผู้นำในศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก คือผู้นำ หมายถึง ได้รับการแต่งตั้งด้วยการรับพระพร หรือการเจิมจากพระเจ้า และยังหมายถึงผู้ที่ปรารถนาทำหน้าที่ปกครองดูแล ผู้ทุกข์ยากในฐานะผู้ทำหน้าที่เป็นผู้รับใช้ มีคุณสมบัติที่เหมาะสมจะเป็นคนของพระเจ้า เพื่อทำหน้าที่ดูแลบ้านของพระเจ้า ด้วยการมีพระคริสต์เป็นศูนย์กลางของชีวิต มีหัวใจเป็นผู้รับใช้ด้วยจิตวิญญาณ เป็นผู้ที่มีลักษณะตรงตามอุดมคติของพระเป็นเจ้า หลักธรรมของผู้นำแบ่งออกเป็น 3 กลุ่มหลักธรรม ได้แก่ 1) หลักธรรมในการบริหารตน ได้แก่ หลักตรีเอกภาพ รับเอาศีลศักดิ์สิทธิ์ บทบัญญัติ 10 ประการ ละบาป หลักพระอาณาจักรของพระเจ้า 2) หลักธรรมในการบริหารคน ได้แก่ หลักความรัก การสงเคราะห์ช่วยเหลือ 3) หลักธรรมในการบริหารงาน ได้แก่ ความพอประมาณ ความรอบคอบ ความยุติธรรม และความกล้าหาญ และอดทนต่อความโกรธ

References

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย . (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

คณะกรรมการคาทอลิกเพื่อคริสตธรรมแผนกพระคัมภีร. (2550). พระคัมภีรคาทอลิก ฉบับสมบูรณ

(Thai Catholic Bible Complete Version) ภาคพันธสัญญาเดิมและภาคพันธสัญญาใหม่.

กรุงเทพฯ: คณะกรรมการคาทอลิกเพื่อคริสตธรรมแผนกพระคัมภีร.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2546). ภาวะผู้นำ : ความสำคัญต่อการพัฒนาคนพัฒนาประเทศ.

กรุงเทพฯ: ธรรมสภา.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

14-05-2025

How to Cite

หล้าโพนทัน ส. ., คงสัตย์ชนะค้า ป. ., & โอทอง พ. ว. . (2025). คุณลักษณะภาวะผู้นำในพระพุทธศาสนาและศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก. วารสารทางวิชาการนาฬาคิรีปริทรรศน์, 1(2), 12–20. สืบค้น จาก https://so15.tci-thaijo.org/index.php/AJNP/article/view/1839